خانم فرح‌ناز رافع در نشست خبری آیین تجلیل از نام‌آوران و چهره‌ها در حوزه هنر ـ صنعت فرش دستباف که در مرکز ملی فرش دستباف ایران برگزار شد، افزود: در فرایند زنجیره تولید و تامین فرش دستباف، افراد متفاوتی در حال فعالیت هستند و خلاقیت‌های بسیار زیادی در این صنعت دارند، اما معرفی نشده‌اند و به همین دلیل شناخته شده نیستند.
وی دلیل این کاهش ارزش صادراتی را موضوع بازگشت ارز حاصل از صادرات عنوان کرد که منجر به انتخاب شیوه‌هایی دیگر از سوی بازرگانان و تجار برای صادرات شده است.
رافع گفت: در سال ۲۰۲۰ جمع صادرات فرش دستباف در جهان ۸۷۰ میلیون دلار بوده که هند با ۲۷۸ میلیون دلار در رتبه نخست و ایران با ۷۲ میلیون دلار در رتبه دوم قرار گرفتند.
وی تاکید کرد: برخلاف آمار‌های اشتباهی که برخی اوقات اعلام می‌شود کشور‌های پاکستان، نپال، افغانستان و … در صادرات فرش دستباف از ایران سبقت نگرفته‌اند و نپال با ۵۱ میلیون دلار، پاکستان با ۵۰ و چین با ۳۱ میلیون دلار در رتبه‌های سوم تا پنجم صادرات قرار گرفتند.
وی معتقد است که صادرات ایران همچنان مقام نخست صادرات را در اختیار دارد، زیرا هندی‌ها همه کف‌پوش‌های تولیدی‌شان را به عنوان فرش دستباف عنوان می‌کنند.
رئیس مرکز ملی فرش ایران ادامه داد: آمار هندی‌ها همچنین شامل گلیم و برخی فرش‌هایی است که با ربات تولید می‌شود، اما صادرات ایران فقط شامل گپه و فرش دستباف است.
وی افزود: آمار‌های یاد شده همه به استناد آمار UN، Trade Map و همچنین آمار گمرک ایران است و مطابق همین آمار‌ها ایران کمترین میزان کاهش صادرات را در سال‌های اخیر داشته است.
رافع، دلیل این کاهش را پاندمی کرونا و همچنین تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان عنوان کرد.
وی گفت: صادرات کل جهان در سال ۲۰۲۰ به میلیارد دلار هم نرسید، این در حالی است که در سال ۲۰۱۷ حتی به یک میلیارد و ۵۹۰ میلیون دلار نیز رسیده بود.
رشد ۲۷ درصدی تولید
رافع همچنین مجموع تولید سال گذشته را ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار متر مربع عنوان کرد که در هم‌سنجی با سال ۹۹ رشد ۲۷ درصدی داشته است.
وی افزودد: رسانیدن تولید به سه میلیون متر مربع در سال جاری برنامه‌ریزی شده است و یکی از دستاورد‌های قابل توجه از ابتدای استقرار دولت سیزدهم در این حوزه ۳۵ هزار نفر اشتغال جدید است که درصددیم امسال آن را به بیش از ۵۰ هزار نفر اشتغال جدید ارتقا دهیم.
تجلیل از مشاهیر فرش ایران
رافع در ادامه به برنامه‌ریزی برای تجلیل از مشاهیر فرش ایران در روز ۱۸ اردیبهشت‌ماه در تالار وحدت اشاره کرد و افزود: در زنجیره تولید و تامین فرش دستباف افراد زیادی اعم از رنگرز، رفوگر، نساج، بافنده، تاجر و … حضور دارند که خدمات آنان سبب شده تا فرش ما به هویت ایرانی تبدیل شود.
وی اضافه کرد: هنرمندان بزرگی تاکنون در این عرصه فعالیت کرده‌اند، اما هیچ کجا نامی از آنان برده نشده است. همچنین پنج‌هزار و ۵۰۰ دانشجو و دانش آموز در سرتاسر کشور در رشته تخصصی فرش دستباف تحصیل می‌کنند که نیاز به الگو دارند؛ به همه این دلایل در صدد برآمدیم تا برای نخستین بار برنامه مشاهیر فرش دستباف را برگزاری کنیم.
رئیس مرکز ملی فرش ایران گفت: در این مراسم از ۶ نفر مشاهیر فرش دستباف با اهدای مدال، پنج نفر از نام آوران این حوزه با اهدای دیپلم افتخار و ۹۹ نفر شایسته تقدیر با تندیس، تجلیل خواهد شد که در بین آنان بازرگانان، رفوگران، پژوهشگران، طراحان، کارآفرینان، خیرین فرش دستباف و … حضور دارند.
مرکز ملی فرش در وزارت صمت باقی ماند
وی همچنین از منتفی شدن انتقال مرکز ملی فرش به وزارت گردشگری و میراث فرهنگی خبر داد و افزود: با موافقت و مساعدت وزیر صمت و معاون صنایع عمومی این وزارتخانه، صنعت فرش دستباف در وزارت صمت باقی ماند.
رافع همچنین با اشاره به مهاجرت استادکاران و رفوکاران این صنعت به دیگر کشورها، تاکید کرد: این افراد سرمایه‌های فرش دستباف هستند، اما به دلیل مشکلاتی نظیر «عبور موقت فرش» ناچار به مهاجرت می‌شوند.
وی افزود: این مشکل از آنجا نشات می‌گیرد که فرش‌های آسیب‌دیده، سوخته شده یا فرش‌هایی که از مسیر ایران به دیگر کشورها می‌رود، همچنین فرش‌های صادراتی که به کشور عودت داده می‌شود، مشمول عوارض گمرکی می‌شوند.
بر اساس این گزارش؛ در این مراسم از پوستر مراسم تجلیل از مشاهیر فرش دستباف رونمایی شد.
۲ میلیون نفر در زنجیره ارزش فرش دستباف در کشور مشغول به فعالیت هستند.