از نیمه دوم مردادماه سال گذشته بود که «آیت الله سید ابراهیم رییسی» سکان دولت را به دست گرفت و در آغاز شهریور ماه کابینه دولت سیزدهم توانست اعتماد مجلس شورای اسلامی را جلب کند و مدیریت بخش‌های مختلف را به دست بگیرد.
از همان آغاز، رییس جمهوری و هیات اقتصادی دولت، تجارت را اولویت کشور دانستند و برنامه توسعه تجارت را در دستور کار قرار دادند تا هر چه زودتر مسیر گسترش روابط تجاری و اقتصادی گشایش یابد.
در همین راستا، رییس جمهوری بارها اعلام کرد که تجارت با همسایگان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و باید مورد توجه قرار بگیرد تا از ایران از هم مرزی خود با ۱۵ کشور بهره‌مند شود و بتواند کالاهای خود را نخست به این کشورها و سپس با استفاده از مرزها، بتواند محصولات ایرانی را به کشورهای دورتر صادر کند.
«سید رضا فاطمی امین» وزیر صنعت، معدن و تجارت پس از کسب رای اعتماد از مجلس برنامه‌های مهمی را به سرعت ابلاغ و عملیاتی کرد و دستیابی به صادرات ۷۰ میلیارد دلاری طی چهار سال هدف گذاری شد که بخشی از آن باید در همین سال نخست رخ داد.
سهم اندک ایران از تجارت ۲۲۳۸ میلیارد دلاری کشورهای همسایه
«علیرضا پیمان پاک» سازمان توسعه تجارت نیز در همین راستا با اشاره به تجارت ۲۲۳۸ میلیارد دلاری کشورهای همسایه، تصریح کرد: سهم ایران از کل این صادرات و واردات بسیار اندک است که باید در راستای افزایش ۳۵ میلیارد دلاری صادرات تا سال ۱۴۰۴ اقدام شود.
بنا بر این گزارش با توجه به ظرفیت موجود در کشور و همراهی تولیدکننده و صادرکنندگان ایران می‌تواند صادرات کشور را تا ۱۰۰ میلیارد دلار افزایش داد و در همین راستا دولت سیزدهم اقداماتی در زمینه تسهیل تجارت نیز انجام داده است.
دولت سیزدهم نه‌تنها برنامه‌های خود را اعلام کرد، بلکه به صورت عملیاتی پا به میدان گذاشت و با اقدامات بسیاری که تاکنون به ثمر رسانده، آمارهای تجاری تغییرات چشمگیری پیدا کرده است.
بر اساس آمار گمرک در سال گذشته ۱۲۲ میلیون تن کالای ایرانی به ارزش ۴۸ میلیارد دلار به اقصی نقاط جهان صادر شد که این میزان ۱۴ میلیارد دلار بیشتر از سال قبل بود و رشد ۴۱ درصدی را نشان می‌دهد.
تجارت خارجی غیرنفتی کشور در سال ۱۴۰۰ با تبادل ۱۶۲میلیون تن کالا با کشورهای جهان، رکورد ۱۰۰میلیارد دلاری را به ثبت رساند که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن ۳۸ درصد رشد داشته است.
«علیرضا مقدسی» رییس کل گمرک ایران در این باره می‌گوید: رکورد صادرات کشور در سال ۱۴۰۰ در حالی به دست آمد که سخت ترین تحریم های ظالمانه، توسط نظام سلطه علیه ملت ایران در این سال وضع و اجرا شد، اما به لطف خدا و به همت جهادگران و فعالان اقتصادی، تولید کنندگان و همکاری دستگاه‌های مرتبط با تجارت خارجی رکوردی تاریخی به ثبت رسید که در دهه‌های اخیر بی‌سابقه بوده و نشان از شکست سیاست تحریم های حداکثری علیه ایران دارد.
بر اساس آمار گمرک از اول شهریور تا اول بهمن ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته با وجود کاهش ۲ درصدی در وزن، رشد ۲۲ درصدی در ارزش صادرات را تجربه کرده‌ایم.
«سید روح اله لطیفی» سخنگوی گمرک اعلام کرد: در پنج ماه نخست سال جاری واردات ۱۳ میلیون و ۸۱۹ هزار تن کالا به ارزش ۱۶ میلیارد و ۶۳۱ میلیون دلار و صادرات ۴۵ میلیون و ۴۷۴ هزار تن کالا به ارزش ۱۷ میلیارد و ۶۶۱ میلیون دلار رسید.
وی افزود: از اول شهریورماه تا اول بهمن ماه سال جاری ۱۹ میلیون و ۳۹۲ هزار تن به ارزش ۲۴ میلیارد و ۸۴۲ میلیون دلار واردات انجام شده و ۵۴ میلیون و ۹۵۱ هزار تن کالا به ارزش ۲۱ میلیارد و ۱۰۲ میلیون دلار کالا صادر شده است.
لطیفی خاطرنشان کرد: این آمارها نشان می‌دهد از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم تا اول بهمن ماه سال جاری نسبت به ۵ ماه نخست سال، ۴۰ درصد در وزن و ۴۹ درصد در ارزش رشد واردات را تجربه کردیم و ۲۱ درصد در وزن و ۱۹ درصد ارزش صادرات افزایش داشتیم.
وی تصریح کرد: در همین مدت نسبت به سال ۹۹ در زمینه واردات ۳۴ در وزن و ۴۶ درصد در ارزش افزایش را شاهد بودیم و در زمینه صادرات نیز شاهد کاهش ۲ درصدی در وزن و افزایش ۲۲ درصدی در ارزش هستیم.
سخنگوی گمرک گفت: از ابتدای شهریور ماه تا اول بهمن ماه سال ۹۹ میزان واردات به ۱۴ میلیون و ۴۷۸ هزار تن کالا به ارزش ۱۶ میلیارد و ۹۷۰ میلیون دلار و صادرات به ۵۶ میلیون و ۳۷۳ هزار دلار به ارزش ۱۷ میلیارد و ۳۵۰ میلیون دلار رسیده بود.
رشد ۱۷۱ درصد صادرات در دولت سیزدهم
براساس گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت و گمرک ایران در حالی صادرات کالاهای ایرانی به بیش ۴۸ میلیارد دلار رسید که در ۵ ماه نخست سال گذشته حدود ۱۷ میلیارد و ۶۶۱ میلیون دلار صادرات داشتیم، اما پس از استقرار دولت سیزدهم و در ۷ ماه پایانی سال ۱۴۰۰ (از ابتدای شهریورماه تا پایان اسفنده ماه) بیش از ۳۰ میلیارد و ۳۳۹ میلیون دلار کالاهای ایرانی صادر شده است.
براساس این گزارش صادرات با آغاز به کار دولت سیزدهم با جهش مواجه بوده و نسبت به ۵ ماه نخست سال گذشته بیش از ۱۷۱ درصد رشد را ثبت کرد؛ این در حالی است که دیپلماسی اقتصادی و تجارت با همسایگان، از اهم برنامه‌های دولت سیزدهم است که طی شش ماه نخست فعالیت دولت رشد ۴۸ درصدی صادرات کالاهای ایرانی را به ۱۵ کشور همسایه ثبت شد.
این آمارها نشان می دهد که از ابتدای کار دولت سیزدهم، وعده‌های تجاری برای گشایش اقتصادی به ثمر نشسته است و مجموعه اقتصادی توانسته به قول‌های خود جامه عمل بپوشاند.
با توجه به این روند می توان امیدوار بود سال ۱۴۰۱، سالی متفاوت از نظر تجاری را تجربه کنیم و رکوردهای اقتصادی بیشتری را به ثبت برسانیم که در این صورت به اهداف مبادلاتی خود دست یافته و گشایش اقتصادی خواهیم داشت.