سیدرضا فاطمی‌امین در همایش گردهمایی مدیران ارشد وزارت صنعت، معدن و تجارت که صبح امروز برگزار شد، گفت: جای خوشبختی است که مقام‌معظم‌رهبری در سال‌های اخیر همواره تولید را محور نام‌گذاری قرار داده‌اند؛ این امر وظیفه مجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت را سنگین‌تر می‌کند و باید تلاش کنیم گام‌های اساسی و ماندگاری در این حوزه برداریم.
وی با بیان اینکه تعیین عنوان تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین از سوی مقام‌معظم‌رهبری برای سال ۱۴۰۱، الزاماتی دارد، افزود: در این خصوص وزارت صمت دو رویکرد اساسی شامل تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و صادرات محصولات دانش‌بنیان را در دستور کار و در برنامه خود قرار داده است.
وزیر صمت گفت: در شرایط حاضر رویکرد جهانی به سمت تولید محصولات پیچیده و با ارزش افزوده بالاتر است و با توجه به رتبه پایین کشورمان در این شاخص جهانی، باید برای بهبود این جایگاه، برنامه‌ریزی و اقدام کنیم.
فاطمی‌امین یکی از معیار‌های تعریف شده برای این شاخص را نوع محصولات صادراتی کشور‌ها اعلام و افزود: بنابراین صادرات فولاد خام یا سیمان ارزشی برای کشور ایجاد نمی‌کند و برای کسب جایگاه مناسب در تجارت جهانی و توسعه، باید تولید محصولات دانش‌بنیان محور اقدامات ما قرار گیرد.
* اقتصاد و تولید دانش‌بنیان می‌تواند مشکل اشتغال فارغ‌التحصیلان را حل کند
وی با اشاره به ظرفیت‌های نیروی انسانی و میزان فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های کشور تأکید کرد: اقتصاد و تولید دانش‌بنیان می‌تواند در رفع معضل اشتغال فارغ‌التحصیلان نیز مؤثر و کارآمد باشد.
وزیر صمت گفت: اکنون به بلوغ صنعتی در کشور رسیده‌ایم و باید گام‌های جدی در افزایش کیفیت تولیدات صنعتی برداشته شود و اقتصاد دانش‌بنیان به‌طور یقین نقطه عطف این موضوع در کشور خواهد بود.
فاطمی‌امین با بیان اینکه تولید در گذشته تابع دو مؤلفه سرمایه و نیروی کار بود، افزود در دوره اخیر مؤلفه‌ای به نام دانش، اهمیت خود را بیش از پیش نشان داده است، بنابراین برای دانش‌بنیان شدن اقتصاد، باید در مقیاس ملی نیز سهم دانش را در تولید افزایش دهیم.
وی با اشاره به سهم کمتر از یک درصدی تحقیق و توسعه در حوزه تولید، افزود: باید در چارچوب یک برنامه‌ریزی بسیار دقیق و اجرای مستمر آن، موضوع تحقیق و توسعه در شاخص‌های کیفیت، قیمت و فروش مورد پایش قرار گیرد.
* لزوم تلاش برای ایجاد بازار محصولات دانش‌بنیان
وزیر صنعت، معدن و تجارت تأکید کرد: از آفت‌های تولید دانش‌بنیان، امکان صوری بودن آمار در آن است و با توجه به اثرگذاری تولیدات دانش‌بنیان در توسعه صنعتی کشور، باید تلاش کرد تا بازار محصولات آن‌ها شکل بگیرد و تنها در برخی جاذبه‌های علمی محدود نشوند.
* همکاری مشترک وزارت صمت با معاونت علمی‌و‌فناوری ریاست‌جمهوری
فاطمی‌امین افزود: ترجمه دقیق عنوان سال؛ تلاش، تسهیل و تشویق واحد‌های تولیدی به تحقیق و توسعه است؛ بر همین اساس، امسال همکاری مشترکی با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری شکل گرفته تا تعریف مشخصی از محصولات دانش‌بنیان و واحد‌ها ارائه شود.
* مواد اولیه، سرمایه در گردش و توسعه بازار، محوری‌ترین شاخص‌های توسعه تولید و ایجاد اشتغال
وی گفت: موضوع دوم امسال، بحث اشتغال است و از آن‌جا که مواد اولیه، سرمایه در گردش و توسعه بازار از محوری‌ترین شاخص‌های توسعه تولید به شمار می‌روند، بنابراین تأمین این شاخص‌ها در ایجاد زمینه اشتغال بسیار مهم است؛ وزارت صمت از سال گذشته اقداماتی را در این سه حوزه آغاز کرده و امسال به صورت عملیاتی وارد فاز اجرا بر اساس فرآیند زمانبندی شده، خواهد شد.
* ورود تمامی واحد‌های تولیدکننده مواد اولیه صنعتی به بورس کالا تا دو ماه دیگر
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: در موضوع تأمین مواد اولیه، راهکار اساسی وزارت صمت ورود واحد‌های تولیدکننده مواد اولیه صنعتی به بورس کالا است و با توجه به موفقیت به‌دست آمده در طول سال گذشته به عنوان نمونه در حوزه فولاد، امسال در تلاش هستیم تمامی واحد‌های تولیدکننده مواد اولیه صنعتی حداکثر تا دو ماه دیگر وارد بورس کالا شوند.
فاطمی امین تأکید کرد: در این فرآیند عرضه، تقاضا و موجودی به‌طور کامل شفاف می‌شود و باید سازمان‌ها روی این موضوع متمرکز شوند تا تمامی تولیدکنندگان، همه تولیدات خود را در بورس کالا عرضه کنند.
وی افزود: البته در این فرآیند به حلقه خرده‌فروشی نیز توجه شده و در حال تنظیم‌گری هستیم تا مانع برخی سوء استفاده‌ها در مرحله نخست عرضه مواد اولیه به صورت انبوه در بورس کالا شویم.
* رفع مشکلات نقدینگی بخش تولید با پرداخت تسهیلات بر اساس صورت‌های مالی و تأمین مالی زنجیره‌ای
فاطمی‌امین با اشاره به برنامه وزارت صمت برای تأمین نقدینگی مورد نیاز واحد‌ها نیز گفت: به دو روش اساسی یعنی پرداخت تسهیلات بر اساس صورت‌های مالی و همچنین تأمین مالی زنجیره‌ای این هدف را در سال پیش رو دنبال خواهیم کرد و امیدواریم که در چارچوب این رویکرد، بیش از ۹۰ درصد مسائل مالی بخش تولید شود.
وزیر صمت تأکید کرد: اهداف کمی امسال در وزارت صمت تعیین شده و از آخر فروردین‌ماه، استان‌ها باید به صورت ماهیانه آمار اقدامات خود را ارائه کنند.
* طراحی ۳۰ سازوکار در وزارت صمت برای توسعه و حمایت از بخش تولید و تجارت
وی با اشاره به بیش از ۳۰ سازوکار طراحی شده و در حال اجرا در وزارت صنعت، معدن و تجارت با هدف توسعه و حمایت از بخش تولید و تجارت کشور، بیان کرد: در این بخش موضوع درج قیمت تولیدکننده روی کالا‌ها با نظارت ویژه و با اولویت ایجاد شفافیت در قیمت، امسال به‌طور حتم دنبال خواهد شد و درصدد تکمیل این طرح هستیم.
* چهار برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت
وزیر صمت در جمع مدیران ارشد این وزارتخانه گفت: تولید دانش‌بنیان، توزیع و تنظیم سودآوری فعالیت‌ها، گسترش تعاملات بین‌المللی و اصلاح ساختار و حکم‌رانی؛ چهار برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال ۱۴۰۱ هستند.
فاطمی‌امین تصریح کرد: باید در یک گام اساسی، سرمایه‌گذاری تولیدمحور نسبت به سرمایه‌گذاری غیر مولد مزیت و ارجحیت پیدا کند و یکی از الزامات این امر، توزیع سود عادلانه در زنجیره تولید است.
* لزوم ایجاد زنجیره‌های ارزش در تجارت خارجی
وزیر صمت در مورد حوزه گسترش تعاملات بین‌المللی گفت: اقتصاد ایران باید بزرگ‌تر از مرزهایش شود و در تجارت خارجی نیز به دنبال شکل‌گیری زنجیره‌های ارزش باشیم؛ همچنین در مسیر اصلاح ساختار نیز، اولویت‌گذاری، قاعده‌گذاری، تسهیل‌گیری و نظارت نیز باید به صورت اصولی تعریف و اجرا شود؛ برای مثل در رتبه‌بندی و امتیازدهی به شرکت‌ها و واحد‌های صادراتی، تولید محصولات دانش‌بنیان باید به عنوان شاخص اولویت‌دار در نظر گرفته شود.
* تکمیل طرح‌های تأمین مالی، دانش‌بنیان و سامانه جامع تجارت برنامه امسال وزارت صمت
فاطمی‌امین در پایان گفت: نقشه‌راه وزارت صمت در سال گذشته توسعه صادرات و ایجاد تقاضا برای این حوزه و همچنین تکمیل سامانه جامع تجارت با اولویت کنترل قاچاق در کشور بود که خوشبختانه موفقیت‌های خوبی حاصل شد و امسال نیز به دنبال تکمیل و نهایی کردن طرح‌های تأمین مالی، دانش‌بنیان و سامانه جامع تجارت در کشور هستیم.