وبینار تکمیلی چگونگی تجارت با چین با حضور آقایان دکتر بابک بشارتی و افشین امینی در تاریخ25 اسفند 99 به صورت مجازی با حضور75 نفر از اعضای این اتاق برگزار شد.
آقای دکتر بشارتی در ابتدای جلسه با اشاره به اینکه این جلسه در ادامه مباحث جلسه پیش برگزار میشود توضیح مختصری در خصوص مطالب ارائه شده در جلسه قبل دادند.
سپس وی ادامه داد : یکی ار مباحثی که در تجارت مهم است بازرسی می باشد در شرایط غیر تحریمی که بانکها در معاملات دخیل هستند در واقع بازرسی یکی از اسناد ضروری بانکهاست و شناخت شرکتهای معروف بازرسی از این لحاظ اهمیت دارد و درواقع بازرسی یکی از ار کان اصلی تجارت است.
مورد دیگر که در تجارت اهمیت دارد موضوع حمل و نقل کالا می باشد که در مورد کالای خریداری شده ، محموله جابجا شده میباشد و حمل و نقل دریایی و از طریق کشتی یکی از ارزانترین روشهای حمل و نقل است که البته از نظر زمانی طولانی است روشهای حمل و نقل ریلی بصورت قطار نیز اخیرا بین ایران و چین برقرار شده است و از مرکز و غرب چین به ایران می باشد که نسبت به حمل با کشتی هزینه بیشتری دارد اما در مدت زمان کمتری کالا حمل میگردد که برای کالاهایی که زمان رسیدن کالا مهم است این روش پیشنهاد میشود. روش حمل با کامیون بیشتر داخلی است و بین ایران و چین روش حمل از طریق کامیون وجود ندارد. حمل هوایی نیز یکی دیگر از روشهای حمل کالاست که در شرایط همه گیری ظرفیت پرواز باری بخصوص در مورد کالاهای کم حجم بین ایران و چین افزایش یافته است. حمل چندگانه نیز وجود دارد که ترکیبی از روشهای مختلف حمل می باشد.
مستندات در روابط تجاری و معاملات بسیار مهم است یکی از این اسناد پیش فاکتور Proforma) Invoice) و فاکتور (Commercial Invoice ) می باشد که کامرشال اینویس زمانی که کالا به مقصد حمل شده می بایست به همراه لیست سیاهه (Packing list ) به طرف مقابل ارائه گردد.بارنامه از دیگر اسنادی است که مالکیت کالا را از فروشنده به طرف مقابل منتقل می کند. گواهی مبداء نیز سندی است که اتاقهای بازرگانی هر کشور تامین کننده و تهیه کننده تهیه می کند که کالا متعلق به چه کشوری است و به گمرک طرف مقابل جهت ترخیص ارائه میشود. در چین نیز این گواهی توسط شورای توسعه تجارت بین الملل چینی (CCPIT ) تنظیم و صادر می گردد. مستندات دیگری نیز بنا به معامله وجود دارد به عنوان مثال در صادرات پسته به چین می بایست گواهی بهداشت از وزارت کشاورزی دریافت و به طرف چینی ارسال گردد.
داوری یکی از موضوعات مهم و حساس در هر معامله ایست که دارای چند ویژگی است .داوری ابزاری ارزان برای حل اختلاف است و کمک میکند سریعتر به جواب و حل بحران برسیدو نیز دارای وجاهت قانونی است. بدین ترتیب که رای و نظر داور و یا سازمان و مرجع داوری برای طرفین دعوا در زمان تفسیر قرارداد لازم الاجراست و در صورت حل نشدن اختلاف از طریق داوری در صورت مراجعه به مراجع قضایی رای داوری مرجع قرار خواهد گرفت. میانجیگری مرحله ای قبل از داوری است. باید توجه داشته باشید که چینی ها اصولا اهل مراجعه به دادگاه نیستند پس بسیاری از اختلافات با چین ها از طریق میانجیگری و داوری قابل حل است. توصیه میکنم حتما مرجع داوری تعیین کنید .میتوانید مرکز داوری اتاق ایران و چین را در قرارداد لحاظ کنید و نیز شورای حکمیت داوری در چین هم سازمان مقبولی است .
در روند قراردادهای تجارت بین الملل خریدار میبایست درخواست رسمی (ICPO ) بدهد و این درخواست رسمی غیر قابل فسخ است و دارای وجاهت قانونی است بدین ترتیب که چنانچه شما به فروشنده درخواست دادید دیگر نمیتوانید کنسل کنید و به دلایل مختلف از جمله تغییر قیمتها از درخواست منصرف شوید و نیز فروشنده نیز باید قیمت پیشنهادی ( آفر رسمی یا FCO ) ارائه نماید.
فروشنده میبایست تفاهمنامه عدم افشا اطلاعات و تفاهمنامه حفاظت از حقوق (NCND ) به طرف مقابل ارائه دهد و این تفاهمنامه طرف قرارداد را ملزم می کند به تعهداتش عمل کند و چنانچه شما به عنوان خریدار از فروشنده درخواست امضای این تفاهمنامه را داشته باشید نشان میدهد به حقوقتان آشنا هستید با توجه به اینکه در شرایط اخیر پرداخت معامله از طریق کشور ثالث انجام میشود مشکلاتی پیش می آید که میتوانید به راحتی در زمان تنظیم درخواست رسمی این موارد را مشخص کنید به عنوان مثال در درخواست لحاظ کنید ما طرف اصلی قرارداد هستیم و به لحاظ پرداخت فقط از طریق کشور ثالث انجام خوهد شد و همچنین میتوانید مبدا و مقصد و روال ورود و خروج کالا را تعیین نمایید.
آقای دکتر بشارتی در ادامه با اشاره به افزایش سطح روابط ایران و چین از 335 میلیون دلار در سال 1990 تا 47 میلیارد دلار در سال 2014 و کاهش اندک آن در سالهای اخیر بدلیل تحریم ها گفت نهاد های مشترک بخش خصوصی از جمله اتاق بازرگانی ایران و چین در انتقال حرف ها و نظرات بخش خصوص به نهادهای تصمیم گذار و دولتی نقش بسیار مهمی دارند و میتوانند مشکلات بین تجار را منتقل نمایند.
از مشکلاتی که تجار با آن روبرو هستند عدم شناخت کافی ، عدم وجود سازمانهای حمایتی در کشور چین است به عنوان مثال اتاق بازرگانی مشترک در چین نداریم یکی دیگر از مشکلات عدم وجود پژوهش های عمیق و مطالعات تحقیقاتی در مورد چین می باشد که فعلا احساس نیاز وجود ندارد.
مشکل دیگری که وجود دارد عدم اطمینان کافی بین دو طرف است که باید توجه بشود .
اقای دکتر بشارتی کمبود دانش ویژه فضای کار را نیز از مواردی دانستند که تجار ایرانی باید توجه داشته باشندو خاطر نشان کرد چنانچه منفعت اقتصادی را بشناسیم دانش کافی در زمینه تجارت داشته باشیم و با طرف چینی رفتاری صادقانه و آگاهانه و حرفه ای داشته باشیم حتما میتوانیم رابطه طولانی مدت در تجارت با چین ایجاد کنیم .
وی همچنین در تجارت با چین توجه به رفتارهای گوناگون مشترک را پر اهمیت دانسته و گفت میبایست ویژگی های فرد مشترک در نظر گرفته شود . به عنوان مثال یک تاجر قدیمی مسن در چین رفتاری متفاوت تر از تاجر چینی جوان تحصیکرده در کانادا که به چین برگشته دارد اگر چه ویژگی مشترک چینی دارند اما تاجر قدیمی سنتی و تاجر جدید مدرن است . بهتر است در تجارت با چینی ها اگر معامله ای بزرگ داریم برای اینکه دچار اختلاف و ضررو زیان نشویم برای محکم کردن معامله هزینه کنیم برای مثال حتما سفر تجاری به چین داشته باشیم ملاقات حضوری جهت عقد قرارداد و ارزیابی و اعتبار سنجی از طرف مقابل انجام دهیم. البته بسیاری از اختلافات بدلیل تفاوتهای فرهنگی ناشی از سو ء تفاهم می باشد که با درک صحیح و دقیق طرفین و حوصله قابل حل می باشد.
ثبت شرکتهای خارجی به دوصورت شرکتهای کاملا خارجی که سهام دارو مالکیت صد در صد متعلق به طرف خارجی می باشد و نیز به شکل سرمایه گذاری مشترک میباشد که شرکتها یا به عنوان شرکت تولیدی و یا بازرگانی ثبت میشوند. که در شرایط فعلی ثبت شرکت در مناطق آزاد دارای مزیتهایی است و فرصت مناسبی است. در شانگهای چندین منطقه آزاد وجود دارد که این مناطق (Bounded Area) و (Unbounded Area ) هستند که مناطق (Bounded Area) دارای مزیتهایی هستند از جمله اینکه آزاد می باشد و حقوق گمرکی ندارد و برای صادرات محصولات ایران به کشورهای ثالث از این مناطق میشود به آسانی اقدام کرد و جهت ثبت شرکت جهت صادرات به سایر کشورها موقعیت مناسبی است.
در پایان نیز آقایان دکتر بشارتی و امینی به سوالات شرکت کنندگان پاسخ دادند.